„Mazowsze dla Korony” to planszowa wystawa, którą do połowy kwietnia będzie można podziwiać na dziedzińcu gostynińskiego zamku.
Gostynin jest pierwszym miastem na trasie ekspozycji przygotowanej przez Muzeum Mazowieckie w Płocku. Wystawa „Mazowsze dla Korony. 500. rocznica włączenia Mazowsza do Królestwa Polskiego (1526-2026)” dostępna będzie na dziedzińcu gostynińskiego zamku do połowy kwietnia 2025 roku. Kolejnymi miastami, w których będzie prezentowana ekspozycja, są: Wyszogród, Błonie, Piaseczno, Warka, Garwolin, Mszczonów oraz Mińsk Mazowiecki.
Wystawa „Mazowsze dla Korony” rozpisana została na 20 plansz. Za jej przygotowanie odpowiedzialne jest Muzeum Mazowieckie w Płocku. Ekspozycja to jeden z najważniejszych punktów obchodów pięćsetlecia włączenia Mazowsza Płockiego do Korony Polskiej. Opowiada o dziejach naszej małej ojczyzny, ukazuje związanych z nią władców z dynastii piastowskiej (nie brakuje wśród nich Piastów, którzy tytułowali się mianem książąt gostynińskich) oraz o procesie inkorporacji. Poprzez mapy, dokumenty oraz zabytki architektury i kultury materialnej pokazanych zostało 15 ziem, które do 1526 roku wchodziły w skład historycznego Mazowsza. Warto podkreślić, że wśród prezentowanych na planszach miejsc jest również ziemia gostynińska, która w średniowieczu należała do największych i najważniejszych na Mazowszu.
W 2026 roku będziemy uroczyście obchodzili pięćsetną rocznicę inkorporacji Mazowsza Płockiego do Królestwa Polskiego. Kiedy zmarł Janusz III, ostatni piastowski książę z linii mazowieckiej, ziemie Księstwa Mazowieckiego zostały przyłączone do wielonarodowej wówczas Rzeczpospolitej. Tym samym Mazowsze Płockie stało się integralną częścią królestwa rządzonego w owych czasach przez Jagiellonów, później zaś przez królów wybieranych drogą wolnej elekcji.
Województwo mazowieckie funkcjonowało aż do pierwszego rozbioru Polski. Warszawa stała się stolicą całego państwa polskiego, gdy królem był Zygmunt III Waza. Integracja Mazowsza z Koroną Polską nie rozpoczęła się jednak po śmierci Janusza III, ale znacznie wcześniej. Ziemie rawska i gostynińska zostały włączone go Korony już w 1462 roku, a sochaczewska w 1476. Płockie władztwo Janusza II inkorporował król Jan Olbracht w 1495 roku.
Na planszy poświęconej ziemi gostynińskiej znajdziemy wiele informacji, których próżno szukać w ogólnodostępnych opracowaniach historycznych. Warto więc poświęcić czas na to, by zapoznać się z dawną historią ziemi gostynińskiej, ale i innych ziem wchodzących w skład dawnego Mazowsza.
Fot. Muzeum Mazowieckie w Płocku
Piękna ekspozycja