Odprawiana o północy Pasterka, śpiewanie kolęd i rodzinne spotkanie przy świątecznym stole – to elementy, bez których nie wyobrażamy sobie Bożego Narodzenia.
Uroczysta Msza Święta odprawiana jest o północy z 24 na 25 grudnia dla upamiętnienia oczekiwania przez pasterzy, którzy złożyli jako pierwsi hołd nowo narodzonemu Dzieciątku Jezus. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest biel.
Jedną z najdawniejszych tradycji bożonarodzeniowych jest śpiewanie kolęd czyli pieśni mówiących o Narodzeniu Pańskim. Pierwsze z nich pojawiły się już na przełomie XV i XVI wieku. Śpiewane są w czasie Mszy świętych, ale również w domach czy przy okazji niezwykle obecnie popularnych spotkań wigilijnych.
Najpopularniejsze polskie kolędy to: „Wśród nocnej ciszy”, „Lulajże, Jezuniu”, „Dzisiaj w Betlejem”, „Przybieżeli do Betlejem” „Gdy śliczna panna” oraz niemiecka „Cicha noc”.
Atrybutami charakterystycznymi dla Bożego Narodzenia są: opłatek, kolędy, choinka, szopka bożonarodzeniowa, pierwsza gwiazdka, karp, makówki, barszcz z uszkami, pierogi z grzybami, piernik, kutia, moczka, kompot z suszonych owoców, makiełki oraz prezenty.
W zależności od regionu dzieci obdarowuje prezentami Święty Mikołaj, Dzieciątko, Aniołek, lub Dziadek Mróz.
Choinka – najbardziej typowa roślina związana z Bożym Narodzeniem – dotarła do Polski z Niemiec w XVIII-XIX wieku. W czasach antycznych do świątyń i domów wnoszono ejresione, czyli przystrojone gałęzie drzewa laurowego lub oliwnego. Początkowo w Polsce choinki ustawiane były jedynie w domach mieszczańskich i szlacheckich. Dużo bardziej popularna była niegdyś podłaźniczka – ozdobiony czubek świerku lub jodły, albo gałązka sosny wieszana pod sufitem. W polskich domach pojawiała się jeszcze w latach 20. XX wieku.
Choinka to symbol rajskiego Drzewa Życia. Ozdoby na niej symbolizują rajskie owoce. Łańcuchy są symbolem węża, chociaż niektórzy uważają, że słomiane łańcuchy to oznaka bogactwa. Gwiazda na czubku symbolizuje Gwiazdę Betlejemską.
Dawniej choinkę ubierało się w Wigilię, jednak obecnie coraz więcej osób przystraja ją już na początku grudnia, by jak najdłużej czuć świąteczną atmosferę.
Przepiękne są nasze tradycje Świąteczne