Co zrobić, gdy zakupiony towar jest wadliwy? [PRAWO W PRAKTYCE]

PRZECZYTAJ LUB POSŁUCHAJ

W codziennym życiu spotykamy się z różnymi produktami – od odzieży, przez elektronikę, po artykuły spożywcze. Niestety, zdarza się, że zakupione przedmioty nie spełniają naszych oczekiwań, ponieważ są wadliwe. Co możemy zrobić w takiej sytuacji? Jakie prawa przysługują konsumentowi, a jakie obowiązki spoczywają na sprzedawcy?

1. Reklamacja – od czego zacząć?

Podstawowym prawem konsumenta w Polsce jest możliwość reklamacji wadliwego towaru. Warto tutaj rozróżnić dwa tryby reklamacyjne: rękojmię i gwarancję.

• Rękojmia – to ustawowe prawo, które dotyczy wszystkich towarów. Rękojmia obowiązuje przez 2 lata od daty zakupu, a sprzedawca odpowiada za wady, które istniały w momencie sprzedaży lub ujawniły się później. Rękojmia daje konsumentowi możliwość żądania naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
• Ważne! W przypadku transakcji konsumentów z przedsiębiorcami, od 1 stycznia 2023 r. rękojmia odnosi się jedynie do umów zawartych przed tą datą. W przypadku umów zawartych po niej, w miejsce rękojmi, obowiązują przepisy o niezgodności towaru z umową. Konsument może w takiej sytuacji żądać doprowadzenia do zgodności przez naprawę lub wymianę. Jeśli sprzedawca nie spełni żądania, konsument ma prawo do obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
• Gwarancja – jest dobrowolna i zależy od producenta. Gwarancja obejmuje produkt przez określony czas (np. 12 miesięcy) i jest uzależniona od warunków określonych w karcie gwarancyjnej. W ramach gwarancji producent zazwyczaj oferuje naprawę lub wymianę towaru.

2. Jak złożyć reklamację?

Reklamację powinieneś złożyć pisemnie lub na specjalnym formularzu dostępnym w sklepie lub na stronie sprzedawcy. Warto opisać wady towaru, podać datę zakupu, oraz wybrać jedno z żądań: naprawę, wymianę, obniżenie ceny lub zwrot pieniędzy. Ważne jest, aby do reklamacji dołączyć paragon lub fakturę, które potwierdzają zakup.

3. Kiedy reklamacja zostaje uznana?

Sprzedawca ma obowiązek ustosunkowania się do reklamacji w ciągu 14 dni od jej złożenia. Brak odpowiedzi w tym terminie oznacza, że reklamacja została uznana za zasadną. Jeśli sprzedawca uznaje reklamację, to powinien spełnić żądanie konsumenta (np. naprawić towar lub wymienić go na nowy).

4. Co zrobić, gdy sprzedawca odrzuca reklamację?

Jeżeli sprzedawca odrzuci reklamację lub nie spełni naszych oczekiwań, konsument ma prawo zwrócić się o pomoc do rzecznika praw konsumenta, który udzieli bezpłatnej porady i wskaże dalsze kroki. Możliwe jest również wniesienie sprawy do sądu lub skorzystanie z mediacji i arbitrażu, co może przyspieszyć rozwiązanie sporu.

5. Podsumowanie

Prawa konsumenta są silnie chronione, jednak trzeba znać podstawowe zasady i wiedzieć, jak skutecznie dochodzić swoich roszczeń. W sytuacji zakupu wadliwego towaru, konsument ma możliwość skorzystania z reklamacji poprzez – odpowiednio – rękojmię lub procedurę niezgodności z umową, a także opcjonalnie poprzez gwarancję i w zależności od sytuacji może domagać się naprawy, wymiany, obniżenia ceny, a nawet zwrotu pieniędzy.

Podstawy prawne:

• Kodeks cywilny – ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r., t.j. Dz.U. 2024 poz. 1061, w szczególności art. 556–576 (dot. rękojmi za wady).
• Ustawa o prawach konsumenta – ustawa z dnia 30 maja 2014 r., t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2759, określająca prawa konsumenta i obowiązki sprzedawcy.